Ắc quy ô tô có tác dụng gì? Thay bình ắc quy loại nào tốt?

Ắc quy ô tô loại nào tốt? Ắc quy ô tô dùng được bao lâu thay? Sau đây là kinh nghiệm kiểm tra, mua và thay bình ắc ô tô.

Ắc quy ô tô có tác dụng gì?


Ắc quy ô tô giúp tích trữ năng lượng ở dạng hoá năng và biến đổi hoá năng thành điện năng, đảm nhận vai trò là nguồn cấp điện chính cho ô tô khi xe chưa khởi động.

Ắc quy ô tô là nguồn cấp điện chính cho ô tô khi xe chưa khởi động
Ắc quy ô tô là nguồn cấp điện chính cho ô tô khi xe chưa khởi động

Khi động cơ ô tô hoạt động, động cơ dẫn động máy phát điện ô tô hoạt động theo. Máy phát điện chạy giúp nạp điện cho ắc quy cũng như cấp điện cho toàn bộ các thiết bị điện trên xe. Nhưng khi xe tắt máy, động cơ không hoạt động, máy phát điện cũng không hoạt động, lúc này ắc quy sẽ trở thành nguồn cung cấp điện chính cho xe nhờ năng lượng tích trữ. Ắc quy giúp cấp điện cho hệ thống khởi động để nổ máy xe, đồng thời cấp điện cho những thiết bị phụ tải (tiêu thụ điện) trên xe như hệ thống đèn xe, hệ thống âm thanh xe… khi động cơ xe chưa hoạt động.

Bên cạnh đó, ắc quy còn hỗ trợ cung cấp điện trong trường hợp thiết bị phụ tải sử dụng dòng vượt quá dòng định mức cho phép của máy phát.

Ắc quy ô tô loại nào tốt?


Ắc quy GS

GS là một thương hiệu chuyên về bình ắc quy của Tập đoàn GS Yuasa đến từ Nhật Bản. GS hiện đang giữa vị trí đứng đầu về thị phần ắc quy ô tô ở châu Á. GS có cả hai dòng ắc quy khô và ắc quy nước.

Xem thêm:

Ắc quy GS hiện đang đứng đầu thị phần ắc quy châu Á
Ắc quy GS hiện đang đứng đầu thị phần ắc quy châu Á

Một số dòng ắc quy khô nổi bật của GS như: GS MF 46B24L (phù hợp xe Toyota Vios, Toyota Altis, Honda Civic…), GS MF 46B24LS và MF 55D23L (phù hợp xe Mitsubishi Outlander, Mitsubishi Attrage, Mazda 2, Mazda 3, Mazda CX-5…), MF 55D23R (phù hợp xe Chevrolet Aveo…).

Một số dòng ắc quy nước nổi bật của GS như: GS NS40Z (phù hợp xe Toyota Rush…), GS NS40ZL (phù hợp xe Suzuki Ertiga, Toyota Wigo, Hyundai i10, Mitsubishi Xpander, Kia Morning…).

Ắc quy Đồng Nai

Ắc quy Đồng Nai (PINACO) là thương hiệu ắc quy của Công ty Pin Ắc Quy Miền Nam PINACO. Đây hiện là một trong các nhà sản xuất pin và bình ắc quy lớn nhất Việt Nam. Bình ắc quy Đồng Nai được ưa chuộng bởi giá bình dân, sản phẩm đa dạng, thời gian bảo hành dài hạn… Ắc quy Đồng Nai cũng có đủ hai dòng ắc quy miễn bảo dưỡng và ắc quy truyền thống.

Ắc quy Đồng Nai được ưa chuộng nhiều bởi giá bình dân, sản phẩm đa dạng
Ắc quy Đồng Nai được ưa chuộng nhiều bởi giá bình dân, sản phẩm đa dạng

Một số dòng ắc quy khô nổi bật của Đồng Nai như: CMF 55D23L (phù hợp xe Mazda 6, Toyota Camry, Toyota Fortuner…), CMF 105D31L (phù hợp xe Ford Range, Kia Sorento, Lexus GX…).

Ắc quy Atlas

Atlas là một trong các thương hiệu ắc quy lớn trên thế giới đến từ Hàn Quốc. Bình ắc quy Atlas được ưa chuộng bởi giá bán “mềm”, chất lượng tốt, hoạt động ổn định, tuổi thọ dài… Một số dòng ắc quy nổi bật của Atlas như: Atlas 50B24L-45AH, Atlas 50B24R-45AH…

Ắc quy Atlas được ưa chuộng bởi giá bán “mềm”, chất lượng tốt
Ắc quy Atlas được ưa chuộng bởi giá bán “mềm”, chất lượng tốt

Ắc quy Varta

Varta là một thương hiệu ắc quy lâu đời đến từ Đức. Sau nhiều lần chuyển đổi hiện nay Varta thuộc quyền sở hữu của Tập đoàn Clarios của Mỹ. Bình ắc quy Varta rất được ưa chuộng ở các quốc gia châu Âu bởi các ưu điểm hiệu năng cao, tuổi thọ cao, bảo hành tốt… Tuy nhiên giá ắc quy Varta khá cao. Ở Việt Nam, bình ắc quy được xem là lựa chọn hàng đầu với các dòng xe ô tô hạng sang như Mercedes, BMW, Audi, Lexus

Ắc quy Varta hiện là lựa chọn phù hợp với các dòng xe ô tô hạng sang
Ắc quy Varta hiện là lựa chọn phù hợp với các dòng xe ô tô hạng sang

Ắc quy Panasonic

Panasonic là một thương hiệu điện tử nổi tiếng thế giới đến từ Nhật Bản. Bên cạnh các sản phẩm đồ điện gia dụng, Panasonic cũng sản xuất cả bình ắc quy. Panasonic có cả hai dòng ắc quy nước và ắc quy khô. Ắc quy Panasonic có ưu điểm hiệu năng tốt, hoạt động ổn định, giá cả hợp lý…

Ắc quy Rocket

Rocket là thương hiệu ắc quy của Công ty Sebang Global Battery đến từ Hàn Quốc. Đây là một trong các hãng ắc quy đầu ngành tại “xứ sở kim chi”. Hiện nay ắc quy Rocket đã có mặt tại hơn 130 quốc gia trên thế giới. Ưu điểm của bình ắc quy Rocket là giá bán hợp lý, độ bền cao, hiệu năng tốt…

Nên dùng ắc quy khô hay nước?


Ưu nhược điểm ắc quy nước

Bình ắc quy ô tô có cấu tạo gồm nhiều ngăn kim loại. Trong các ngăn này chứa axit H2SO4. Ắc quy nước (còn gọi là ắc quy ướt hay ắc quy truyền thống) là loại ắc quy chứa axit H2SO4 ở dạng lỏng.

Ưu điểm:

  • Dòng phát khoẻ hơn ắc quy khô
  • Giá bán thường rẻ hơn ắc quy khô
  • Để lâu không sử dụng vẫn có thể hồi điện
  • Khi hết điện sẽ hết từ từ, không hết đột ngột như ắc quy khô
Ắc quy nước có dòng phát khoẻ hơn ắc quy khô
Ắc quy nước có dòng phát khoẻ hơn ắc quy khô

Nhược điểm:

  • Cần bổ sung điện dịch, nạp điện, bảo dưỡng định kỳ
  • Để lâu không dùng bị hết điện (dẫn đến không nổ được máy xe)
  • Tuổi thọ thấp hơn ắc quy khô
  • Khả năng phục hồi điện áp chậm hơn ắc quy khô
  • Dung dịch axit trong bình ắc quy nếu bị rò rỉ có thể bốc hơi gây gỉ sét các chi tiết xung quanh

Ưu nhược điểm ắc quy khô

Ắc quy khô là loại ắc quy thiết kế kín khí, cũng chứa axit H2SO4 như ắc quy nước nhưng H2SO4 ở dạng gel sệt. Do ắc quy không cần bảo dưỡng nên còn được gọi là ắc quy miễn bảo dưỡng.

Ưu điểm:

  • Không cần bổ sung điện dịch, nạp điện, bảo dưỡng định kỳ như ắc quy nước
  • Để lâu không bị hết điện
  • Không có mùi, không bị bốc hơi gỉ sét như ắc quy nước
  • Dòng điện nạp vào cao nên phục hồi điện áp nhanh hơn ắc quy nước
  • Tuổi thọ cao hơn ắc quy nước
Ắc quy khô không bảo dưỡng định kỳ như ắc quy nước
Ắc quy khô không bảo dưỡng định kỳ như ắc quy nước

Nhược điểm:

  • Giá bán cao hơn ắc quy nước
  • Khi bị hết điện sẽ hết điện đột ngột không hết điện từ từ như ắc quy nước

Ngày nay đa phần người dùng ô tô chọn sử dụng ắc quy khô vì không đòi hỏi phải kiểm tra và bảo dưỡng nhiều, cũng như dùng an toàn hơn. Riêng những xe tải lớn thì thường dùng ắc quy nước vì có dòng phát lớn.

Cấu tạo và cơ chế hoạt động của bình ắc quy xe ô tô

  • Cấu tạo

Bình Ắc quy được cấu tạo bởi 2 phần: Bên ngoài và bên trong.

Bên ngoài: Là vỏ bình ắc quy được thường được làm từ cao su cứng hoặc vật liệu bilum. Bởi 2 loại chất liệu này có khả năng cách nhiệt và ngăn cản quá trình ăn mòn của axit tốt. Nắp chụp 2 đầu cực dương và cực âm. Nhà sản xuất thường phân biệt 2 đầu nắp chụp này bằng màu đỏ biểu thị cho cực dương (+) và màu xanh là cực âm (+).

Bên trong: Bên trong bình ắc quy có rất nhiều ngăn nhỏ. Mỗi ngăn đều chứa dung dịch Acid Sulfuric (H2SO4) và các ngăn liên kết với nhau bằng thanh nối.

  • Cơ chế hoạt động của ắc quy ô tô

Bình ắc quy ô tô hoạt động thông qua cơ chế phản ứng với dung dịch điện phân. Trong đó gồm phóng điện và nạp điện:

Cơ chế hoạt động của bình ắc quy xe ô tô
Cơ chế hoạt động của bình ắc quy xe ô tô

Phóng điện: ắc quy nạp điện vào bộ phận tiêu thụ. Khi đó chất axit có trong dung dịch tác dụng với nguyên tố chì (Pb) sau đó chuyển hóa thành nước (H2O). Từ đó, điện được giải phóng ra. Tại thời điểm đó, bản cực dương (+) và cực âm (-) cùng với H2SO4 biến đổi thành Sunfat chì (PbSO4).

Nạp điện: Điện phân tăng và chuyển thành H2SO4. Cùng lúc đó, cực âm biến đổi thành Pb (chì), cực dương chuyển hóa thành oxide chì (PbO). Chiều của dòng điện khi nạp ngược với chiều của dòng điện khi phóng.

Ắc quy ô tô dùng được bao lâu?


Theo các nhà sản xuất, tuổi thọ bình ắc quy ô tô khoảng 100.000 km (hoặc 4 – 5 năm) vận hành. Tuy nhiên đây chỉ là thời gian sử dụng ắc quy trong điều kiện lý tưởng. Còn thực tế, tuổi thọ ắc quy thường chỉ từ 2 – 3 năm bởi còn phục thuộc vào rất nhiều yếu tố như thời tiết, thói quen sử dụng xe, bảo dưỡng…

Xem thêm:

Tuổi thọ ắc quy ô tô thực tế thường từ 2 – 3 năm sử dụng
Tuổi thọ ắc quy ô tô thực tế thường từ 2 – 3 năm sử dụng

Các thông số cần lưu ý khi mua bình ắc quy ô tô


Khi mua bình acquy ô tô cần lưu ý các thông số sau:

Dung lượng lưu trữ

Dung lượng lưu trữ RC (Reserve Capacity) là khả năng lưu trữ điện của bình acquy. Đơn vị tính là Ah (Ampe giờ). Ví dụ bình acquy ô tô có dung lượng 50Ah thì sẽ có thể phát ra dòng điện 10A liên tục trong 5 giờ hoặc 5A liên tục trong 10 giờ. Khi cường độ dòng điện phóng ra lớn thì thời gian sẽ nhỏ và ngược lại.

Dung lượng lưu trữ của các loại bình ắc quy xe hơi thường từ 40 đến 100Ah. Trong đó phổ biến nhất ở mức 40Ah, 45Ah, 50Ah, 60Ah, 75Ah… Tuỳ theo dòng xe cũng như nhu cầu sử dụng mà người dùng có thể chọn loại bình ắc quy có dung lượng lưu trữ phù hợp.

Xem thêm:

Khi mua bình ắc quy ô tô cần chú ý đến dung lượng lưu trữ
Khi mua bình ắc quy ô tô cần chú ý đến dung lượng lưu trữ

Điện áp

Điện áp là hiệu điện áp chênh lệch giữa 2 hai đầu cực của bình ắc quy. Hầu hết ắc quy ô tô đều có điện áp 12V.

Dòng khởi động nguội

Dòng khởi động nguội CCA (Cold Cranking Amperes) là dòng điện mà ắc quy có thể phát ra được trong 30 giây khi ở trạng thái 0 độ F (tức – 17,7 độ C). Ví dụ bình ắc quy có CCA 600 nghĩa là bình ắc quy này có thể cung cấp dòng điện 600 Ampe trong 30 giây tại – 17,7 độ C trước khi điện áp hạ xuống dưới mức có thể dùng.

Vì nhiệm vụ chính của ắc quy xe là cung cấp điện để khởi động cơ xe. Nên ắc quy cần phải có khả năng phóng điện tốt trong một thời gian ngắn. Thông thường thông số CCA được quan tâm nhiều ở những quốc gia có nhiệt độ thấp dưới 0 độ C. Bởi khi này việc nổ máy xe gặp nhiều khó khăn vì độ nhớt dầu động cơ không tốt, các phản ứng hoá học khó xảy ra trong điều kiện nhiệt độ thấp.

Kích thước

Khi mua bình ắc quy ô tô cần chú ý chọn bình có kích thước đúng quy chuẩn của xe để tránh các trục trặc trong quá trình lắp ráp và sử dụng. Kích thước của bình ắc quy được nhà sản xuất in rõ trên phần thông số.

Vị trí cọc

Vị trí cọc được biểu thị bằng chữ cái trên thông số như sau:

  • Chữ L: Bình cọc trái
  • Chữ R: Bình cọc phải
  • Chữ S: Bình có 2 cọc

Dấu hiệu xe hết bình, ắc quy yếu


Khi thấy một trong các dấu hiệu sau cần kiểm tra ắc quy càng sớm càng tốt:

Đèn báo ắc quy bật sáng: Khi ắc quy bị yếu, hết điện hay có vấn đề gì thì đèn báo lỗi bình ắc quy sẽ thường bật sáng để thông báo cho người lái kiểm tra.

Khi ắc quy xe bị trục trặc đèn báo bình ắc quy sẽ bật sáng
Khi ắc quy xe bị trục trặc đèn báo bình ắc quy sẽ bật sáng

Xe khó nổ máy: Khi ắc quy bị yếu, dòng điện không đủ mạnh để kích hoạt quá trình khởi động động cơ do đó thường xe khó nổ máy. Nếu ắc quy hết điện xe sẽ không nổ máy được.

Đèn xe sáng yếu, chập chờn: Khi xe tắt máy nếu thấy đèn xe sáng yếu, bị chập chờn lúc sáng lúc mờ thì khả năng là bình ắc quy xe đang gặp trục trặc.

Vỏ bình ắc quy bị phù, biến dạng: Nếu làm việc ở nhiệt độ quá cao vỏ ắc quy có thể bị sưng phù, biến dạng. Khi gặp lỗi này cần thay mới ắc quy ngay lập tức.

Cách kiểm tra bình ắc quy ô tô


Có thể kiểm tra nhanh tình trạng bình ắc quy xe ô tô qua mắt thăm:

  • Nếu mắt thăm màu xanh, bình vẫn còn hoạt động tốt
  • Nếu mắt thăm màu đen, bình đang bị yếu điện
  • Nếu mắt thăm màu trắng, ắc quy đã hỏng

Để kiểm tra ắc quy ô tô chi tiết hơn cần dùng đồng hồ VOM:

Kiểm tra điện áp bình ắc quy

Bước 1: Khởi động xe

Bước 2: Bật đồng hồ VOM và chuyển về thang đo 20DCV

Bước 3: Đặt que dò đỏ và đen lên cực dương và âm của bình ắc quy

Bước 4: Nhờ một người bật đèn pha của xe

Bước 5: Quan sát giá trị điện áp trên đồng hồ

  • Nếu điện áp bằng hoặc cao hơn 12.5V thì ắc quy đang ở tình trạng tốt
  • Nếu điện áp bằng hoặc thấp hơn 12.3V thì ắc quy còn tầm 75% năng lượng
  • Nếu điện áp bằng hoặc thấp hơn 11.8V thì ắc quy còn tầm 25% năng lượng
Nếu điện áp ắc quy ô tô bằng hoặc cao hơn 12.5V thì tình trạng ắc quy tốt
Nếu điện áp ắc quy ô tô bằng hoặc cao hơn 12.5V thì tình trạng ắc quy tốt

Kiểm tra điện cực bình ắc quy

Cọc bình ắc quy là bộ phận khá dễ hư hỏng. Khi cọc bình bị hỏng, ắc quy sẽ bị “chết”. Do đó khi kiểm tra ắc quy cần kiểm tra tình trạng cọc bình.

Bước 1: Tháo dây cao áp bô bin đánh lửa để tắt hệ thống đánh lửa ô tô

Bước 2: Đặt que dò đỏ lên cực dương của bình ắc quy, que dò đen chạm vào dây cáp nối với cực dương

Bước 3: Nhờ một người cho nổ máy xe

Bước 4: Quan sát giá trị điện áp trên đồng hồ. Nếu giá trị lớn hơn 0.5V cần kiểm tra, vệ sinh lại các điện cực của bình ắc quy

Bước 5: Kiểm tra tương tự với cực âm. Đặt que dò đỏ chạm vào dây cáp nối với cực âm, que dò đen chạm vào cực âm.

Kiểm tra rò rỉ điện

Trên các điện cực ắc quy ô tô nếu có lớp kết tủa màu trắng thì đây là hỗn hợp kết tủa từ axit rò rỉ. Rất có thể lớp kết tủa này gây rò rỉ điện trong bình ắc quy, do đó cần kiểm tra càng sớm càng tốt.

Điện cực ắc quy ô tô có kết tủa trắng có thể gây ra rò rỉ điện
Điện cực ắc quy ô tô có kết tủa trắng có thể gây ra rò rỉ điện

Bước 1: Bật đồng hồ VOM chuyển về thang đo thấp nhất

Bước 2: Đặt que màu đỏ lên lớp kết tủa, que màu đen lên cực âm bình ắc quy

Bước 3: Quan sát giá trị điện áp trên đồng hồ. Nếu thấy có giá trị điện áp nhỏ thì bình ắc quy đã bị rò rỉ điện, cần vệ sinh các vị trí có kết tủa này

Cách bảo dưỡng ắc quy ô tô


Sau đây là một số kinh nghiệm bảo dưỡng, bảo quản ắc quy xe oto đúng cách giúp kéo dài tuổi thọ ắc quy:

Hạn chế đậu xe dưới trời nắng

Đậu xe dưới trời nắng nóng cao sẽ dễ khiến ắc quy bị nóng. Khi ắc quy nóng, các thành phần hoá học bên trong bình ắc quy có thể bị biến đổi dẫn đến giảm hiệu năng hoạt động của ắc quy.

Thường xuyên nổ máy xe dù không sử dụng

Với bình ắc quy nước nếu để thời gian dài không nổ máy xe, không được nạp điện thì ắc quy sẽ bị “chết”. Do đó dù không sử dụng xe cũng nên thường xuyên nổ máy xe để nạp điện cho ắc quy.

Chỉ châm nước khi dung dịch thấp hơn mức quy định

Nhiều người thường chủ động châm nước cất cho ắc quy oto dù dung dịch chưa đến mức thấp – mức Min. Theo các chuyên gia điều này rất không nên. Bởi sẽ dễ làm nồng độ dung dịch trong ắc quy bị loãng. Nếu quãng đường di chuyển quá ngắn khiến ắc quy chưa sạc đầy thì xe sẽ khó khởi động. Do đó, chỉ nên châm nước khi thấy dung dịch trong ắc quy thấp dưới mức quy định. Khi châm nước chỉ châm vừa đến mức Max, không châm vượt quá Max.

Thường xuyên kiểm tra và vệ sinh ắc quy

Thường xuyên kiểm tra điện áp đầu ra của ắc quy, kiểm tra mắt thăm, kiểm tra tình trạng dây điện nối vào bình… Nếu thấy các đầu nối bị bẩn, gỉ sét, có kết tủa trắng… cần vệ sinh hoặc thay thế sớm.

Tùng Phạm

Các câu hỏi thường gặp về ắc quy ô tô

Ắc quy ô tô nào tốt nhất?

Trả lời: Hiện nay trên thị trường có các loại ắc quy ô tô phổ biến như: Ắc quy GS, ắc quy Đồng Nai, ắc quy Atlas

Ắc quy ô tô có sạc được không?

Trả lời: Ắc quy ô tô sạc được. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn bình ắc quy cần được sạc bởi máy sạc chuyên dụng.

Xe lâu ngày không chạy có nên tháo ắc quy ô tô không?

Trả lời: Việc tự thảo bình ắc quy ô tô có thể ảnh hưởng đến một số nguồn hoạt động trên xe. Vì vậy, tốt nhất đừng tháo bình ắc quy mà thay vào đó nên dành ít phút mỗi tuần để đề máy xe.

Bình luận